Nền giáo dục Anh đã có lịch sử hơn 800 năm và được biết đến là một trong những nền giáo dục lâu đời nhất thế giới. Tại đây có hơn 100 trường đại học uy tín và 70 chuyên ngành “hot” nhất hiện nay. Điều gì đã khiến hệ thống giáo dục Anh đứng vững trên bảng xếp hạng chất lượng giáo dục quốc tế hay tại sao nước Anh là điểm đến đáng mơ ước của các du học sinh.
1. Tổng quan về hệ thống giáo dục Anh
1.1 Giới thiệu chung
Hệ thống giáo dục của Anh nổi tiếng trên toàn thế giới về chất lượng và tiêu chuẩn đào tạo. Nhìn chung, hệ thống giáo dục tại đây được chia thành 5 giai đoạn: Mẫu giáo, Tiểu học, Trung học, Giáo dục đại học (HE) và Giáo dục sau đại học (FE).
Hệ thống giáo dục của Anh có sự khác biệt nhất định ở mỗi khu vực hành chính (Anh, Bắc Ireland, Scotland và xứ Wales). Tuy nhiên hệ thống giáo dục Anh vẫn được đánh giá là toàn diện, chặt chẽ và được xây dựng như một thể thống nhất.
1.2 Chương trình giáo dục bắt buộc
Học sinh ở Anh bắt đầu đi học từ khi 3 tuổi và tham gia hệ thống giáo dục bắt buộc từ 5 – 16 tuổi (tương đương Tiểu học và Trung học). Sau đó học sinh có thể lựa chọn học lên bậc học cao hơn hoặc không.
1.3 Chi phí giáo dục
Chi phí dành cho giáo dục chiếm phần lớn chi tiêu cho dịch vụ công ở Anh (chỉ sau y tế). Theo thống kê, trong năm 2021 – 2022, chính phủ Anh đã chi khoảng 100,3 tỷ bảngcho giáo dục. Trong đó có hơn 51,3 tỷ bảng được chi cho giáo dục bậc Trung học và 32,9 tỷ bảng được chi cho giáo dục Tiểu học và Mầm non.
Mức đầu tư này đã chiếm khoảng 4,5% tổng thu nhập quốc dân của Anh. Tuy nhiên mức chi phí cho giáo dục năm 2021 – 2022 đã giảm khá nhiều so với các năm trước đó 2018 (13,34%), 2017 (13,76%) và 2016 ( 13, 45%).
1.4 Học kỳ
Năm học tại Anh thường kéo dài từ tháng 9 năm trước đến tháng 7 năm sau và được chia thành ba kỳ, bao gồm:
- Học kỳ mùa Thu: Bắt đầu vào đầu tháng 9 và kết thúc vào tuần thứ 3 của tháng 12. Học sinh sẽ được nghỉ giữa kỳ 1 tuần vào cuối tháng 10. Kết thúc học kỳ mùa Thu, học sinh sẽ nghỉ Giáng Sinh kéo dài khoảng 2 tuần.
- Học kỳ mùa Xuân: Bắt đầu từ tuần đầu tiên hoặc tuần thứ 2 của tháng 1 và kết thúc vào đầu tháng Tư. Học sinh sẽ được nghỉ 1 tuần vào giữa / cuối tháng 2. Sau khi kết thúc học kỳ, học sinh nghỉ Lễ Phục sinh trong 2 tuần.
- Học kỳ mùa Hè: Bắt đầu vào khoảng 2 tuần sau Lễ Phục sinh và kết thúc vào tuần thứ 3 của tháng 7. Học sinh sẽ được nghỉ giữa kỳ trong 1 tuần vào khoảng cuối tháng 5. Sau đó học sinh bắt đầu kì nghỉ Hè kéo dài 6 tuần.
Tại Anh, mỗi khu vực sẽ sự chênh lệch nhất định trong việc sắp xếp các kỳ nghỉ. Ví dụ: Ở Scotland và Bắc Ireland, học sinh sẽ có ít nhất 13 tuần nghỉ/ 1 năm học. Tuy nhiên nhìn chung học kỳ tại đây gần như được thống nhất và không có quá nhiều thay đổi. Ngoài ra, học kỳ của Anh và Canada cũng có nhiều điểm tương đồng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh nếu muốn thay đổi môi trường học tập giữa 2 quốc gia.
2. Xếp hạng giáo dục
Anh được biết đến là một trong những môi trường giáo dục lâu đời và tiên tiến bậc nhất thế giới. Có rất nhiều người nổi tiếng trong các lĩnh vực khác nhau đã học tập, làm việc và đạt được những thành tựu tuyệt vời tại đây. Những trường đại học của Anh cũng luôn nằm trong top các trường đại học hàng đầu theo đánh giá của các bảng xếp hạng giáo dục uy tín.
Không phải ngẫu nhiên mà thủ đô London của Anh được coi là thủ đô của giáo dục toàn cầu. Tại London có đến 4 ngôi trường thuộc top 10 trường đại học được xếp hạng chất lượng giáo dục tốt nhất theo QS World University Rankings 2021.
Sự coi trọng của chính phủ Anh Quốc dành cho giáo dục đã được thể hiện qua những kết quả xuất sắc:
- 2 vị trí đầu tiên trên bảng xếp hạng đại học tốt nhất thế giới là của Anh (theo Times Higher Education 2019).
- Giáo dục Anh được đánh giá là đứng đầu về sự hợp tác giữa trường học và các ngành trong xã hội (theo Báo cáo năng lực cạnh tranh Toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới).
- 93% sinh viên cao học đánh giá rất tích cực về chất lượng giảng dạy của nền giáo dục Anh (theo HE Academy Postgraduate Taught Experience).
- Được đánh giá cao về các hoạt động nghiên cứu khi sở hữu 131 giải Nobel, chỉ xếp sau Mỹ về số lượng giải (theo Nobel Media AB).
3. Hệ thống giáo dục Anh
Hệ thống giáo dục Anh được kiểm soát chặt chẽ về mặt chất lượng với các giai đoạn như sau:
3.1 Giai đoạn nền tảng (EYFS)
Giai đoạn Mầm non bắt đầu từ khi trẻ em 3 – 4 tuổi. Trẻ có thể đi học mẫu giáo tại các trường tiểu học theo hệ công lập hoặc tư thục. Trong giai đoạn này, trẻ chủ yếu phát triển về thể chất, làm quen với thế giới xung quanh và tiếp thu các kiến thức đơn giản.
3.2 Giai đoạn Tiểu học
Học sinh Tiểu học thường bắt đầu từ 5 – 11 tuổi. Các em sẽ được theo học ở trường công lập hoặc tư thục tùy theo điều kiện cụ thể.
Ở bậc Tiểu học, chương trình học cũng được chia thành 2 giai đoạn bao gồm: giai đoạn 1 từ 5 – 7 tuổi và giai đoạn 2 từ 8 – 11 tuổi. Trong mỗi giai đoạn, học sinh sẽ được phát triển các năng lực khác nhau và được đánh giá qua các bài kiểm tra cũng như nhận xét của giáo viên trong suốt quá trình học tập theo chương trìnhgiáo dục Anh.
3.3 Giai đoạn Trung học
Học sinh từ 12 – 16 tuổi sẽ theo học tại các trường công lập hoặc tư thục trong hệ thống giáo dục Anh. Chương trình giáo dục bậc trung học linh hoạt, phù hợp với năng khiếu của từng học sinh và thường được chia thành 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 3: 12 – 14 tuổi: Giai đoạn học tập quan trọng chuẩn bị cho kỳ thi lấy Chứng chỉ Giáo dục Trung học GCSE.
- Giai đoạn 4: 15 – 16 tuổi: Giai đoạn cuối cùng của hệ thống giáo dục phổ thông bắt buộc, kết thúc bằng bài kiểm tra đánh giá quốc gia lấy chứng chỉ GCSE.
3.4 Giai đoạn sau Trung học
Học sinh 17 – 18 tuổi có thể tiếp tục học chương trình A level kéo dài 2 năm để chuẩn bị cho việc học lên các cấp bậc cao hơn. Học sinh sẽ được tư vấn và định hướng các môn học phù hợp với các chuyên ngành sau này. Cũng có thể xem đây là giai đoạn tương đương với Dự bị Đại học.
3.5 Giai đoạn Đại học
Sau khi đủ 18 tuổi, học sinh sẽ theo học tại các trường Đại học phù hợp (miễn là học sinh đáp ứng đủ yêu cầu đầu vào của các trường đó). Trong hệ thống giáo dục Anh có hơn 100 trường đại học đạt tiêu chuẩn và khoảng 500 trường cao đẳng.
Nhiều trường Đại học của Anh nổi tiếng nằm trong Bảng xếp hạng các trường đại học hàng đầu thế giới Times Higher Education năm 2022 như: Đại học Oxford, Đại học Cambridge, Imperial College London và UCL.
Hiện nay các trường Đại học tại Anh tổ chức đào tạo hơn 70 lĩnh vực cùng hàng ngàn chuyên ngành ở các cấp bậc khác nhau. Nổi bật nhất là những chuyên ngành như: Luật, Kinh doanh, Tài chính – Kế toán, Y – Dược, Truyền thông…
2. Chương trình giáo dục
Hệ thống giáo dục Anh có sự sắp xếp khoa học, chặt chẽ và được phân chia thành các giai đoạn cơ bản như sau:
4.1 Tiểu học
4.1.1 Giai đoạn 1 (5 – 7 tuổi)
Giai đoạn này bao gồm học sinh tiểu học từ 5 đến 7 tuổi. Về cơ bản, trẻ được làm quen với một số kiến thức đơn giản nhất về các môn học như tiếng Anh, Toán, Lịch sử, Giáo dục thể chất, Địa lý, Lịch sử và Âm nhạc.
Trong năm đầu tiên của giai đoạn này, cấu trúc của chương trình giảng dạy bao gồm sàng lọc Phonic – một đánh giá ngắn về khả năng giải mã và hiểu ngữ âm đúng cách của trẻ. Thông thường, học sinh sẽ được kiểm tra cách phát âm và hiểu ý nghĩa của khoảng 40 từ.
Vào cuối giai đoạn này, mỗi học sinh sẽ tham dự một kỳ kiểm tra nhằm đánh giá sự phát triển của các em trong 3 môn học là tiếng Anh, Toán và Khoa học.
4.1.2 Giai đoạn 2 (8 – 11 tuổi)
Từ 8 đến 11 tuổi, học sinh sẽ ở trong Giai đoạn 2 của chương trình giáo dục bắt buộc. Giờ đây, chương trình học sẽ tập trung vào việc mở rộng và đào sâu kiến thức trong các môn học chính. Kết thúc giai đoạn này, các em sẽ được kiểm tra các môn học sau:
- Đọc tiếng anh
- Ngữ pháp, dấu câu và chính tả tiếng Anh
- Toán học
- Khoa học
Đối với môn Tiếng Anh và Toán, việc kiểm tra sẽ được thực hiện thông qua các bài kiểm tra đánh giá quốc gia. Giáo viên sẽ đánh giá độc lập mức độ tiến bộ của từng học sinh trong môn Khoa học.
4.2 Giai đoạn 3 (12 – 16 tuổi)
Học sinh ở lứa tuổi 12 – 16 sẽ theo học tại các trường phổ thông tư thục và công lập. Với hệ thống trường tư thục, học sinh có thể đăng ký theo học tại các trường nội trú hoặc trường cao đẳng tư thục.
● Trường nội trú (Boarding School)
Tại đây, học sinh thường học chương trình KS3 và KS4 (IGCSE) để có bước đệm vững chắc vào các trường đại học hàng đầu tại Anh. Học phí những trường này tương đối đắt vì là những trường lâu đời và chất lượng đào tạo khá tốt.
● Trường Cao đẳng Tư thục (Tutorial College)
Hàng năm có rất nhiều sinh viên quốc tế theo học tại những ngôi trường này. Ưu điểm của trường là chương trình đào tạo khá đa dạng và mức học phí mềm hơn.
Các chương trình giảng dạy tại trường bao gồm: KS3, IGCSE và các chương trình tương đương.
4.3 Giai đoạn 4 (Dự bị Đại học)
Học sinh tại Anh thường hoàn tất bậc tiểu học và trung học trong độ tuổi từ 15 đến 18 tuổi. Vì vậy đối với học sinh và sinh viên là người bản địa thường sẽ trải qua 13 năm học phổ thông.
Tuy nhiên, các học sinh quốc tế chỉ học chương trình phổ thông theo hệ 12 năm. Chính vì sự khác biệt này nên hầu hết các trường đại học tại Anh sẽ yêu cầu học sinh quốc tế học thêm một năm dự bị đại học trước khi chính thức bước vào bậc đại học.
Các khóa học thường sẽ gồm: AS Level, A Level, Scottish Highers và các chương trình dự bị khác.
Lộ trình học tập như sau:
Sau khi học sinh học xong chứng chỉ IGCSE với điểm số từ A đến C với 5 môn học trở lên. Học sinh có thể lựa chọn học lên:
- A Level
Phù hợp với những học sinh có nền tảng kiến thức tốt và muốn đăng kí vào top 100 trường Đại học hàng đầu. Nếu lựa chọn các ngành học khó hoặc khóa học chuyên sâu thì cũng nên học A Level.
- Tú tài quốc tế IB
Nhiều trường tại Anh sẽ chấp nhận sử dụng bằng tú tài quốc tế IB thay thế cho chứng chỉ A Level. Với IB, học sinh sẽ học 3 môn ở mức độ chuyên sâu và 3 môn tiêu chuẩn. Chương trình này ít thách thức hơn và cũng được nhiều trường chấp nhận. Tuy nhiên một số trường đại học được xếp hạng cao không chấp nhận IB như điều kiện để xét tuyển vào trường.
Ở chương trình IB, học sinh phải hoàn thành: 3 môn học ở mức độ chuyên sâu (Higher level), 3 môn học ở mức độ tiêu chuẩn (Standard level), 1 bài luận, tham gia khóa học “Creativity, Action and Service”. Hiện nay, tại Anh có hơn 130 trường dạy chương trình Tú tài quốc tế IB.
- Higher National Diploma
Nếu học sinh không lựa chọn IB hoặc A Level thì có thể học chương trình Higher National Diploma. Đây là một chứng chỉ quốc gia – một bằng cấp giáo dục đại học của Anh. Chương trình Higher National Diploma liên quan đến kỹ năng nghề nghiệp và được đào tạo bán thời gian trong khoảng 3 – 4 năm, tương đương với năm thứ 2 của chương trình đại học.
Ngoài ra, nếu không học các chứng chỉ trên, sinh viên có thể học 1 trong 2 khoá sau để nhận vào học đại học:
- Foundation Course
- Diploma Course
Chương trình nghề
Chương trình này chủ yếu tập trung vào các khóa học về kỹ năng và định hướng nghề nghiệp.
Bằng cấp của bậc học này bao gồm: The Business and Technology Education Council (BTEC Diploma), các văn bằng về dạy nghề và các chứng chỉ tương đương. Những khóa học này thường được giảng dạy tại các Học viện và trường Cao đẳng.
Điểm độc đáo của các khóa học này là sự đa dạng về môn học và yêu cầu đầu vào linh hoạt được xét theo khả năng học vấn và kinh nghiệm của người học. Tuỳ kết quả đạt được sau chương trình dạy nghề, học sinh có thể học tiếp chương trình đại học.
4.5 Giai đoạn 5 (Đại học và sau Đại học)
Các chương trình Đại học thường được giảng dạy tại các trường Đại học và Học viện. Hầu hết thời gian của các chương trình Đại học là 3 năm, ngoại trừ Scotland vì các chương trình Đại học tại đây kéo dài 4 năm.
Các chương trình Đại học (bao gồm thực tập tại các doanh nghiệp) thường kéo dài thêm 1 năm. Đây được gọi là những khóa học xen kẽ thực tập (sandwich courses). Thời gian của các khóa học về y khoa, dược khoa và kiến trúc có thời gian kéo dài hơn và thông thường kết thúc sau 5 năm.
Chương trình sau Đại học bao gồm rất nhiều chương trình phong phú cho sinh viên lựa chọn. Du học sinh quốc tế có thể lựa chọn như sau:
- Bắt đầu bằng khóa Diploma sau đại học (PG Dip), sau đó chuyển sang khoá Thạc sĩ.
- Hoặc bắt đầu bằng khóa MRes (Thạc sĩ về nghiên cứu), sau đó có thể học tiếp lên khoá PhD (Tiến sĩ).
Thời gian học các khóa tín chỉ là từ 9 – 12 tháng trong khi các khóa nghiên cứu kéo dài từ 1 – 4 năm.
Để chuẩn bị cho học sinh đầy đủ kiến thức, sẵn sàng cho chặng đường du học Anh, Trung tâm Sarah Education liên tục tổ chức:
Quý phụ huynh và học sinh muốn được tư vấn chi tiết hơn về các khóa học tại Sarah Education, xin vui lòng liên hệ SĐT 0375 855 668!
